محله های گران تهران قدیم را بشناسید

تهرانی که اکنون ما میشناسیم زمین تا آسمان با تهران قدیم یا طهران متفاوت است! با ویران شدن شهر ری در قرن هفتم هجری، غالب مردم به طهران مهاجرت کردند. به مرور زمان محلات گوناگونی در این شهر شکل گرفت، حتی برخی از این محله‌ها هنوز هم پابرجا هستند و از ارزش بالایی برخوردار می‌باشند. به مرور زمان برخی محله‌های تهران به محله‌های گران و اعیان نشین مبدل گشتند. در این مطلب قصد داریم به معرفی و تاریخچه برخی از محله های گران تهران قدیم بپردازیم. قرار است که شما را به گذشته‌های دور ببریم. پس همراه شوید.

محله های اعیان نشین تهران قدیم را بشناسید

شاید برای شما سوال باشد که در میان مناطق تهران کدام ناحیه اصطلاحاً باکلاس تهران بودند.

تهران قدیم ابتدا از 4 محله زیر تشکیل شده‌بود:

• چاله میدان
• بازار
• عودلاجان
• سنگلج

تعدادی از محله های قدیمی تهران محل رشد و تولد افراد سرشناسی همچون میرزا یوسف مستوفی الممالک بوده است. در دوره قاجار محلات دیگری نیز به طهران اضافه شدند. در محله های گران تهران قدیم خبری از کوچه و مسیرهای تنگ نبود و اکثر افراد در باغ‌هایی بزرگ در حال زندگی بودند.

همانطور که گفته شد مدت‌ها بعد از گسترش طهران، محله‌های دیگری نیز به این شهر اضافه شدند که در زمره محله های اعیان نشین تهران قدیم به حساب می‌‌آمدند.

محله‌ های گران تهران قدیم بسیار بودند اما در ذیل برخی از آنان لیست می‌شود:

1. سنگلج
2. ارک
3. عودلاجان
4. کامرانیه
5. اقدسیه
6. فرمانیه
7. دزاشیب
8. فرحزاد
9. درکه
10.  آجودانیه
11. جماران
12. قلهک
13. شمیران

سایت بام دروس مرجع بهترین املاک دروس و پاسداران و مناطق حومه

از این فایل اجاره آپارتمان در پاسداران و همچنین اجاره آپارتمان در دروس با امکانات دلخواه بازدید بفرمایید

سنگلج

سنگلج یکی از ابتدایی‌ترین محله های قدیمی تهران بوده است. این محله در منطقه 12 تهران کنونی واقع شده‌است و امروزه عمده آن را پارک شهر تشکیل داده‌است. تالار نمایش سنگلج نیز در سال 1340 در این محله ساخته شد.

سرگذشت سنگلج آن را به یکی از محله های گران تهران قدیم تبدیل می‌کند. اما داستان چیست؟

میرزا حسن خان صاحب زمین‌های منطقه سنگلج بوده‌است. نام میدان حسن آباد شمال سنگلج را بخاطر این فرد نامگذاری شده‌است. بعدها با فروختن این زمین‌ها به افراد رده بالا و درباریان، سنگلج به یکی از محله های اعیان نشین تهران قدیم تبدیل می‌شود.

با گذشت زمان تکیه‌های گوناگونی در این محله به وجود می‌آید. در ایام محرم این محله مملوء از دسته‌های عزاداری گوناگون می‌شده که معرو‌ترین تکیه سنگلج با نام قورخانه شناخته شده‌بود.

سنگلج در گذشته صاحب حمام‌های بزرگ و خزینه‌های گوناگون بوده‌است.

عودلاجان

برخی شواهد این موضوع را اثبات می‌کنند که طهران از محله عودلاجان یا اودلاجان شروع و گسترش یافت. این محله با قدمتی بیشتر از 400 سال از دوران صفویه تاکنون یکی از محله های گران تهران قدیم به شما می‌رفته است.

خیابان جلیل آباد و کاخ گلستان تا ناصریه (ناصر خسرو کنونی) و شمال بوذرجمهری شرقی و پامنار و قسمت جنوبی خیابان چراغ برق (امیر کبیر کنونی) و میدان توپخانه محدوده عودلاجان قدیم بوده‌است.

جالب است بدانید که در گذشته اکثر ساکنین عودلاجان زرتشتی و کلیمی بوده‌اند و قبل از گسترش فارسی در طهران، غالب مردم به زبان بومی تاتی سخن می‌گفته‌اند. اگر می‌خواهید ردپایی از این زبان پیدا کنید به سراغ ریش سفیدان روستاهای شمیرانات بروید.

از ساکنین صاحب نام این محله می‌توان به ملک الشعرا، نصیرالدوله، سید حسن مدرس، قوام الدوله، امین نظام و … اشاره کرد.

دزاشیب

در گذشته‌های دور دزاشیب را به عنوان ییلاق کارکنان سفارت روسیه می‌دانستند و بسیار از اعیان نشینان و ثروتمندان تهران در این محله سکنی می‌گزیده‌اند. دزاشیب محل گذر دو محله نیاوران و فرمانیه بوده‌است. این محله به عنوان یکی از محله های گران تهران قدیم مکانی برای اکتشاف سکه و اشیاء قیمتی بوده‌است.

افرادی همچون میرزا رفیع خان، میرزا هدایت،‌خانواده حسین قلی خان قاجار و شیخ علی شریعتمدار در این محله میزیستند.

اقدسیه

اقدسیه را به عنوان یکی از محله های گران تهران قدیم می‌شناسند. این محله هنوز هم جزء محلات اعیان نشین و مرفه تهران محسوب می‌گردد.

داستان نامگذاری اقدسیه جالب است. این محله در گذشته متعلق به صندوقدار ناصرالدین شاه قاجار بوده است. پس از آنکه زمین‌های اقدسیه به همسر شاه با نام امینه اقدس بخشش شد، این منطقه اقدسیه نام گرفت.

البته اقدسیه در دوران قاجار به یکی از محله های اعیان نشین تهران قدیم مبدل نشد! تا اواسط دوره پهلوی عمده این محله، زمین های کشاورزی و یا بایر بودند. با ورود اشرافیت، اقدسیه به تدریج به یکی از محله های گران تهران قدیم مبدل گشت.

کامرانیه

در گذشته کامرانیه همچون ارزشی که اکنون دارد، یکی از محله های گران تهران قدیم محسوب می‌شده است. زمین‌های این محله ابتدا به میرزا سعید خان، وزیر امور خارجه ناصرالدین شاه تعلق داشت. پس از مدتی کامران میرزا، پسر بزرگ ناصرالدین شاه قاجار، زمین‌های این محله را خرید و ساکنین زمین‌های خریداری شده را به ترک زمین مجبور کرد؛ سپس این زمین‌ها با نام کامرانیه بر سر زبان‌ها افتاد.

نکات جالب در مورد محله کامرانیه قدیم :

1. جالب است بدانید که اولین نقطه ای از ایران که صاحب خط تلفن شد، کامرانیه بوده‌است. ناصرالدین شاه با این خط با عمارت قزاقخانه تهران صحبت کرد.
2. اولین بیمارستان حیوانات خانگی ایران در این محله با نام بیمارستان دامپزشی تهران افتتاح گردید.

بازار

محله‌ی بازار تهران، یکی از اولین محله‌های قدیمی تهران است. در دوره‌ای که به دستور شاه طهماسب صفوی، اطراف تهران حصارکشی شد، محله بازار در میان محدوده حصار کشی قرار گرفت.

این محله در گذشته یکی از محله های گران تهران قدیم به شمار می‌رفته است و مکانی مناسب برای زندگی ثروتمندان و اعیان نشینان بود. اما اکنون از حال و هوای قدیمی خارج شده و به یکی از مراکز مهم اقتصادی کشور مبدل گشت است.

اولین ساکنین محله بازار رامشی‌ها و احمدآبادی‌ها بودند که از اطراف شیراز و اصفهان به این محله آمده بودند. نکته جالب توجه این است که بیشترین ساکنین محله بازار را سبزواری‌ها تشکیل می‌دهند.

فرمانیه

تمامی زمین‌های فرمانیه به نخست وزیر وقت قاجار، شاهزاده عبدالحسین میرزا فرمانفرما تعلق داشت. چندی نگذشت که این زمین‌ها به بزرگترین فرزند از همسر اول نخست وزیر به نام فیروز رسید.

فیروز انسان بسیار ولخرجی بود و بخشی از املاکی که در این محله داشت را به سفارت ایتالیا فروخت. پس از مدتی این محله به دلیل شرایط آب و هوایی ویژه و داشتن قنات‌های پر آب، توجه کشاورزان را جلب کرد و به ندرت اقشار مختلفی در این محله سرمایه گذاری کردند. بسیاری از سرمایه داران علاوه بر کشاورزی و باغداری، به ست در این محله دنج تمایل نشان دادند.

این شد که محله فرمانیه به ندرت به یکی از محله های گران تهران قدیم مبدل گشت. هم اکنون محله فرمانیه به عنوان یکی از نقاط مدرن کلانشهر تهران شناخته می‌شود.

چنانچه به دنبال تعرفه‌ رهن، اجاره، خرید و فروش آپارتمان و ویلا در تهران هستید آپارتمان تهران و چنانچه در محدوده دولت در جستجوی آپارتمان ایده آل خود می‌باشد بر روی آپارتمان در دولت کلیک کنید و با مشاورین کاردان در تماس باشید.

کلام آخر

از زمانی که طهران قدیم شناخته شد دارای 4 محله اصلی بوده است که به تدریج با تبدیل تهران به عنوان پایتخت، بر محله‌های آن نیز افزوده شد. مناطق متعددی به محل ست اعیان نشینان و ثروتمندان تبدیل شدند و به تدریج به محله های گران تهران قدیم اضافه گردید. در این مطلب برخی از این محله‌ها معرفی شدند و به تاریخچه آن‌ها پرداخته شد.

ممنون که در مطلب محله های اعیان نشین تهران قدیم همراه ما بودید. مطالب دیگر سایت بام دروس را نیز دنبال بفرمایید.

 

کپی با ذکر منبع امکان‌پذیر است

منبع : bamdaroos.ir